کوهستان اکوتوریسم

نقش کوهستان در صنعت اکوتوریسم

پژوهش در اکوتوریسم کوهستان لازمه رشد این صنعت است

مناطق کوهستانی در تمام دنیا به عنوان مقصدی جذاب برای گردشگران به حساب می آیند که در تمامی فصل های سال میزبان علاقه مندان به اکوتوریسم است. اما این صنعت عظیم و بسیار سود آور تنها و تنها با پژوهش و سرمایه گذاری و همچنین برنامه ریزی دقیق برای حفظ محیط زیست است که می تواند ادامه دار باشد و در عین حال نیز روند روبه رشدی را در پی گیرد. کوهستان برای یک گردشگر یعنی آرامش و جائی که عطر زندگی در چشمه سارانش پیچیده است و غوغای پرندگان شور آزادی را درآن جای نهاده تا در کشاکش این درد روزمرگی مامنی باشد برای آنانکه روح پر طلاطم خود را در گروه لحظه های بی همتا از عشق بگذارد و اگر این چنین نباشد و ما نتوانیم محیط را با نیاز گردشگر سازگار نمائیم در این صنعت شکست خورده خواهیم بود.

لزوم برنامه ریزی صحیح و پژوهش در توسعه اکوتوریسم کوهستان

این طبیعی است که برای ایجاد و ارتقاء اکوتوریسم کوهستان باید سرمایه گذاری شود و طبعا پای بخش خصوصی هم در این زمینه می لنگد اما آن چیزی که مهمتر از جذب سرمایه است برنامه ریزی برای ایجاد تاسیسات و تجهیزات مناسب به شرط حفظ محیط زیست و زیبائی آنجا است. این درخواست زیادی نیست که یک گردشگر کوهستان بخواهد زیبائی کوه به همان صورت طبیعی حفظ شود و به همین سادگی ساخت و ساز بی رویه و بدون پژوهش از ذهن مدیران امر باید پاک شود. راهکار اصلی توسعه این صنعت در شناسايي نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهديدها است  و توسعه آن در برنامه ريزي در جهت رفع محدوديت ها و تقويت مزيت ها و ايجاد تحولات اقتصادي و اجتماعي خلاصه می شود.

 توسعه گام به گام یک راهبرد پایدار است

تدوين استراتژي هاي چهارگانه در جهت توسعه توريسم کوهستاني در مناطق مرتفع و دوردست هم از این قاعده مستثنی نیست و همانگونه که برای یک کوه کوچک نزدیک شهر برنامه ریزی می شود برای کوههای دوردست نیز باید سخت گیری بیشتری شود چرا که حفاظت از محیط زیست در آنجا بازرسی کمتری خواهد داشت. این صنعت پر بازده فعالیت نسبتا پیچیده ای است که چندین بخش از جامعه را در بر می گیرد و برای جلوگیری از ایجاد صدمات ناخواسته به محیط و فرهنگ منطقه باید با آگاهی و ارائه راهکاری مناسب به توسعه مطلوب اکوتوریسم با مشارکت مردم بومی بپردازیم و بهترین راهی که به عنوان راهبردی پایدار و زود بازده و بدون ریسک محسوب می شود توسعه گام به گام منطقه و ارزیابی اقدامات انجام گرفته است.

سرمایه گذاری صحیح نیاز هر منطقه

پدیده اکوتوریسم کوهستان به دلیل بازدهی مناسب روند روبه رشد سریعی دارد همانطور که پیشه تاریخی دوری که مردم داشته اند و برای دیدن مناظر زیبا دست به سفرهای طولانی می زده اند و در این بین بازدید از روستاهای قدیمی که در ته دره ها و یا در میان کوهستان بوده اند و در چهارچوب کوهستان شگفت انگیز قرار گرفته اند مشکلات بیشتری را ایجاد می کند. اما در دنیای امروز گردشگران نیازهای جدیدی دارند که پاسخ به آن باید با سرمایه گذاری و دقت صورت پذیرد. همانطور که می دانید کوهستان وسیع است و همین وسعت هم باعث میشود که رشته های متفاوتی را در بر گیرد مانند اسکی، دوچرخه کوهستان، رفتینگ، پراگلایدر، کوهپیمائی، آفرود و دیگر رشته های مربوط که گردشگرانی که به یک منطقه کوهستانی سفر می کنند انتظار دارند تجربه نمایند. واضح است که تمامی امکانات ایجاد شده از جاده گرفته تا هتل و محل های استراحت نیز نباید به محیط زیست و زیبائی منطقه و حتی به بافت معماری و فرهنگی روستای کوهستانی لطمه ای وارد نماید.

در نظر گرفتن تهدیدات برای توسعه پایدار

اثرات اقتصادی توسعه مناطق کوهستانی بر هیچکس پوشیده نیست اما رونق فروش و ساخت و ساز بخش خصوصی باید تحت نظارت و سازماندهی شده باشد و همچنین رشد و ایجاد فرصتهائی برای فروش صنایع دستی هر منطقه باید هماهنگ و عرضه آن دارای چهارچوبی مشخص باشد. اما این توسعه باز هم به شرطی پایدار خواهد بود که تهدیدهای آن را در نظر بگیریم که مهتمترین آن عریض شدن مسیرها ، شکاف در مسیر حرکت حیوانات ، از بین رفتن گیاهان در مسیر عبور و مرور ، فرساش خاک ، عدم حفاظت از مراکز باستانی است وصد البته بحث فرهنگی از مسائلی است که متاسفانه کمتر به آن توجه می شود.

حرف آخر

بعد از اینکه به نقاط ضعف و قوت هر منطقه را با تحقیق و پژوهش دست یافتیم و سرمایه گذار هم جذب شد و منطقه گردشگری کوهستانی روند رو به رشدی گرفت زمانی است که دستگاه های اجرائی و نظارتی وظیفه خطیری دارند و اینجا است که نظارت دقیق، راه رسیدن منطقه به بلوغ توسعه و جلوگیری از افول را هموار می کند. و این مسیر و خط سیر، در مناطق کوهستانی همیشه نیازمند آموزش و پژوهش به صورت موازی با کسب درآمد است چراکه ابعادی که صنعت گردشگری را در بر دارد نه تنها اقتصادی اجتماعی و فرهنگی است بلکه طبیعت و محیط زیست را در بر می گیرد.