آفتاب سوختگی

آفتاب سوختگی امروزه اثرات زیانبار ناشی از تابش پرتوهای ماورإ بنفش برهیچكس پوشیده نیست. پرتوهای ماورإ بنفش با نفوذ در لایه های عمقی اپیدرم سبب بروز واكنشهای فتوشیمیای وبیوشیمیایی گوناگونی میشود و به سلول ها و تخریب بافتهای DNA كه با تخریب ساختار پوست ،آزاد كردن رادیكالهای آزاد، آسیب رسانی كلاژن موجب بروز پدیده هایی چون آفتاب سوختگی ،پیری زودرس پوست و نهایت سرطان پوست می شوند. بخشی از پرتوهای ماورإ بنفش نور خورشید توسط لایه اوزون (كه بخش عمده آن در لایه استراتوسفر قرار كه UV دارد) جذب می گردد.

با تخریب جدی لایه اوزون در سالهای اخیر ،متاسفانه میزان پرتوهای مضر به زمین می رسند، بیشتر گشته كه این امر موجب افزایش شدید آمار سرطانهای پوستی گردیده است. پوست آقایان عمدتاً در مقایسه با پوست خانم بیشتر در معرض اثرات مخرب و نا مطلوب محیطی قرار دارد. نور خورشید،شرایط نامطلوب جوی نظیر گرما، سرما یا UV این اثرات مخرب عمدتاً شامل پرتوهای خشكی هوا و همچنین آلودگی هوا می باشند.

همچنین اصلاح صورت و حمام قبل از برنامه طبیعت گردی نیز فرآیندی است كه با از بین بردن لایه محافظ طبیعی پوست، صورت آسیب پذیری آنرا در برابرعوامل نامطلوب محیطی بیشتر می نماید. دیگر اینكه ، از آنجائیكه میزان مصرف فرآورده های بهداشت و مراقبت از پوست توسط آقایان در مقایسه با خانم ها كمتر است. اثر تخریبی عوامل ذكر شده نیز با سرعت و شدت بیشتری نمود پیدا می کند .

اگرچه اندازه غدد مترشحه چربی در آقایان از خانم ها كوچكتر است اما به علت ترشح بالاتر هورمون تسترون در آقایان و در مقابل، ترشح بیشتر هورمون استروژن در خانم ها، میزان ترشح چربی در پوست آقایان بطور متوسط حدود 2 برابر پوست خانم ها می باشد. این ترشح چربی موجب پدید آمدن دانه های سرسیاه یا سر سفید درسطح پوست میگردند

اثرات سودمند اشعه خورشید به پوست :

به جذب كلسیم واستحكام استخوان ها كمك می كند.  - ویتامینD - تشكیل ملانین ( رنگ دانه های سیاه پوست ) و افزایش ضخامت پوست ، بابت محافظت شخص در برابر تشعشعات ماوراء بنفش می گردد.

اثرات فیزیولوژیك : تحریك گردش خون پوست وهمچنین باعث افزایش تولید هموگلوبین ( رنگدانه گلبولهای قرمز خونی ) در پوست می گردد. - خاصیت استریل كنندگی و ضد میكروبی - اثرات روانی آفتاب باعث آرامش و تسكین بیشتر می شود.

اثرا ت مضر:  واكنشهای حاد كه شامل سرخی ناشی از آفتاب می شود. - در ارتفاعات بلند بدلیل كاهش غلظت اتمفسرشدت تشعشعات ماوراء بنفش بیشتر است . در انسان سرخی ناشی از اشعه ماوراء بنفش به طور طبیعی 2 تا 8 ساعت پس از تماس بروز می كند معمولاً هر قدر تماس بیشتر و شدید تر باشد ، سرخی زود تر بروز می كند . سرخی پس از 16 الی 24 ساعت به حداكثر میزان خود رسیده و پس از 72 ساعت شروع به كاهش یافتن می كند. نكته مهم در این است كه قبل از بروز هر گونه شواهد آشكاری از سرخی پوست ، دوره ای مخفی وجود دارد كه طی این مدت فرد از تماس بیش از حد خود با نور خورشید آگاه نیست. زمان معادل برای ایجاد سرخی در پوست غیر برنزه در آفتاب ظهردر یك روز غیر ابری در وسط تابستان 12 الی 20 دقیقه است.

درمان : استفاده از مخلوط یخ و شیر یا كمپرس آب سرد باعث تخفیف مختصه علائم آفتاب سوختگی می گردد ولی تجویز آسپرین در فواصل دو ساعته در آفتاب سوختگی شدید نیز می تواند صورت گیرد.

پیشگیری :  - استفاده از ویتامینE - تماس با نور خورشید باید به حداقل برسد. - استفاده از كلاه یا پوشش مناسب دیگر. - باید حداقل 20 دقیقه قبل از تماس با نور خورشید از ضد آفتابها استفاده كرد و در مدت تماس با نورخورشید باید این تركیبات برروی پوست وجود داشته باشد . - ضد آفتابها را باید پس از تعریق زیاد و با شستن صورت مجدداً استفاده كرد. - از استعمال ضد آفتاب بدورچشم ها و زخم های بازخودداری شود. - توصیه می شود جهت جلوگیری از دهیدراته شدن ( خشك شدن ) پوست روزانه حداقل 8 لیوان آب بنوشید. - عینكهای ضد آفتاب نه فقط باعث محافظت چشمها از اشعه ماوراء بنفش می گردد، بلكه چین و چروك در اطراف پلك نیز پیشگیری می كنند. - نشستن زیرسایه درخت روش خوبی برای محافظت از آفتاب نیست چون بازتاب نور از سنگها، برف و یخ باعث می شود كه بیش از 50 درصد اشعه مجدداً برگشت كرده و به پوست برخورد می كند.

(فاطمه حق نگهدار)

• قبلی
• بعدی