تعریف اظهار میم ساکن

هرگاه پس از میم ساکن، مابقی حروف ( حرفی غیر از باء و میم ) قرار گیرند، میم ساکن به طور طبیعی و از مخرج خود خارج می شود. لازم به ذکر است میم در این حالت بدون کشش دو حرکتی خوانده می شود و باید مواظب بود مانند حروف قلقله، به خود حرکت نگیرد مخصوصاً اگر میم ساکن به حروف (و ، ف) برسد.

مثال کلمه ای اظهار

وَهُم فِی فَجوَة           هُم عَن صَلَاتِهِم            یَمنَعُونَ            کَیدَهُم فِی تَضلِیل          أَموَالُ

مثال های صوتی اظهار

تعریف اخفاء میم ساکن

میم ساکن هرگاه پس از آن حرف باء قرار گیرد، اخفاء می گردد به این صورت که هنگام تلفظ حرف میم، اندکی بین لب ها را از هم باز نگه داشته با کمی کشش( دو حرکتی ) سپس حرف باء را اداء می کنیم. این حالت با حالت اقلاب نون ساکنه به یک صورت انجام می گیرد که صدای میم مخفی شده هم از فضای بینی و هم از فضای دهان خارج می گردد ( غنّه بینی دهانی).

مثال کلمه ای اخفاء

أنتُم بِه            و هُم بَارِزُون             إنّهم بَادُون            رَبَهُم بِهِم 

مثال های صوتی اخفاء

تعریف سکون

در زبان فارسی، هم حروفی که حرکت دارند و  هم حروفی که بدون حرکت می باشند را بدون علامت نمایش می دهند.

مثال: ببر، عشق، کمک، همسر

در زبان قرآن، حرفی که هیچ گونه حرکت یا صدایی ندارند، را با علامت سکون (  ˆ ) بر روی آن، نمایش می دهند.

مثال:

• یَسجُدُونَ (حرف یاء بدون حرکت(صدا) و ساکن است)  

• مِصبُاحُ ( حرف صاد بدون حرکت(صدا) و ساکن است)

  ---

  حرف ساکن به تنهایی خوانده نمی شود، بلکه به همراه حرف متحرّک قبل از خود، به یک بخش خوانده می شود

مثلاً در کلمه ی  یَمنَعُونَ ( یَم نَ عُو نَ )، میم ساکن همراه با حرف ماقبل خود (یاء مفتوح)، به یک بخش خوانده می شوند.    

 شکل علامت سکون، از ابتدای کلمه ی « خفیف » گرفته شده و نشانگر خفیف و سبک تلفظ شدن حرف ساکن در مقابل حرف متحرک یا مشدّد می باشد. و به خاطر کاربرد زیاد و اختصار، نقطه و دنباله آن را حذف نموده اند.

مثال سکون

• مُختَلِفُونَ (مُخ تَ لِ فُو نَ ) (5 بخش)

• لَا یَستَنقِذُوهُ (لَا یَس تَن قِ ذُو هُ) (6 بخش)

• عُسرِ (عُس رِ ) ( 2 بخش)

• أَنُلزِمُکُمُوهَا (أَ نُل زِ مُ کُ مُو هَا) (7 بخش)

• تُقَاتِلُونَهُم (تُ قَا تِ لُو نَ هُم) (6 بخش)

تمرین برای سکون

حرف ساکن به حرفی گویند که....

الف) هیچ گونه علامتی ندارد      ب) اصلاً خوانده نمی شود       ج) هیچ گونه حرکتی ندارد        د) الف و جیم صحیح است

درآیه ی زیر چند حرف ساکن وجود دارد؟ ( وَ هُم مِن بَعدِ غَلَبِهِم سَیَغلِبونَ)

الف)3           ب)4                     ج) 2         د)5