احکام حروف (تفخیم و ترقیق راء)

تعریف تفخیم حرف راء

چناچه در درسهای گذشته ذکر شد: حروف استعلاء ( ص ض ط ظ غ ق خ ) پرحجم ( تفخیم ) و مابقی حروف کم حجم ( ترقیق) ادا می شوند. در هنگام تفخیم، دهان عمودی و حرف به صورت پرحجم ( باد در قپقپه انداختن ) ولی در هنگام ترقیق، دهان افقی و کم حجم اداء می گردد. حرف راء هم اگر شرایط زیر را داشته باشد، تفخیم می گردد یعنی به صورت دهان عمودی و حجیم اداء می گردد.

موارد تفخیم حرف راء

• راء مفتوح و مضموم    
• راء ساکنه ماقبل مفتوح و مضموم
• راء ساکنه ماقبل ساکن، ماقبل مفتوح و مضموم
• راء ساکنه ماقبل الف وصل
• راء ساکنه مابعد حروف استعلاء

مثال کلمه ای موارد تفخیم حرف راء

• رَحمَن      رَحیم      رُحَماءُ       رَبّ       رُوحُ      أدرَاکَ
• یَرضَی      قُرءَانُ      قَمَر       نَار       نُذُر       نُور     نَهَار
• وَتر          فَجر         عَصر      خُسر      یُسر     عُسر
• رَبّ ارحَم        لِمَنِ ارتَضَی         اِرجِعی
• فِرقَة         مِرصَاد          قِرطَاس

مثال های صوتی تفخیم حرف راء

تعریف ترقیق حرف راء

حرف راء در موارد زیر، ترقیق و دهان شکل افقی به خود می گیرد:

• راء مکسور

رزقاً      ذَکَرٍ       سَریعٌ      رِجَالُ

• راء ساکن ماقبل مکسور

فِرعَونُ     فَانتَصِر      أُحصِرتُم     مِریَةٍ

• راء ساکن ماقبل ساکن ماقبل مکسور

سِحر (در صورت وقف بر حرف آخر)             شِعر (در صورت وقف بر حرف آخر)

• قبلی
• بعدی