صداهای کوتاه و کشیده در قرآن

تعریف صداهای کوتاه و کشیده

صداها یا حرکات، مهمترین نقش را در تلفظ حروف و کلمات قرآن کریم دارند.

صداهای کوتاه در قرآن به شکل های زیر هستند:

• فتحه ( —َ )
• کسره ( —ِ )
• ضمه ( —ُ )

که به حروف که حرکات مذکور را دارا هستند به ترتیب: حرف مفتوح، حرف مکسور و حرف مضموم گویند.

مثال حرفی:

(بَ بِ بُ)        (سَ س ِ سُ )       ( طَ  طِ  طُ )

مثال کلمه ای:

(خَلَقَکَ )          ( کَبُرَ )           ( خَشِیَ )

صداهای کشیده در قرآن به شکل های زیر هستند:

• صدای کشیده فتحه (—َ ا) 
• صدای کشیده کسره (—ِ ی) 
• صدای کشیده ضمه (—ُ و )

به صداهای کشیده، اصطلاحاً حروف مدی نیز گویند"  الف مدی، یاء مدی، واو مدی

به عنوان نمونه:

• فَتَبَارَکَ   >  فَ تَ بَا رَ کَ

• مَعِیشَتَهَا  >  مَ عِی شَ تَ هَا

• فتحه (—َ ) از نظر لغوی به معنای یک بار گشودن است و
• علت نام گذاری فتحه به این است که در هنگام تلفظ حرف مفتوح، لب ها یک بار به حالت گشودن به خود می گیرد.
• کسره (—ِ ) از نظر لغوی به معنای یک بار شکستن است و علت نام گذاری کسره به این است که در هنگام تلفظ حرف مکسور، لب ها یکبار حالت افتادگی و شکستگی به خود می گیرند.
• ضمه (—ُ ) از نظر لغوی به معنای یک بار پیوستن است و علت نام گذاری ضمه به این است که در هنگام تلفظ حرف مضموم، لب ها یک بار حالت غنچه و پیوستگی به خود می گیرند.

مثال صداهای کوتاه و کشیده

• بِخَارِجِینَ   >  بِ خَا رِ جِی نَ

• یُوحِی   >     یُو حِی

• بُطُونُ     >    بُ طُو نُ

• یُبَایِعُونَ   >    یُ بَا یِ عُو نَ

• کَاذِبُونَ   >    کَا ذِ بُو نَ

• لَا وَزَرَ    >     لَا و َ زَ رَ

مثال های صوتی صداهای کوتاه و کشیده

 تمرین برای صداهای کوتاه و کشیده

تعداد حروف مدّی در عبارت (رَبَّنَا لَا تُزِغ قُلُوبَنَا بَعدَ إذ هَدَیتَنَا) چه مقدار است؟

الف)3           ب) 4            ج) 5         د) 2

• قبلی
• بعدی