کرکس

قله كركس به ارتفاع 3910 متر، بخشی از رشته کوه های مرکزی ایران است و مهمترين کوه شهرستان نطنز (اصفهان) بشمار می رود.وجه تسميه نام اين كوه بخاطر، وجود كركس هايي كوچكي است، همچون باز شكاري كه بر فراز دامنه آن در پروازند.

موقعیت جغرافیایی و ویژگی های منطقه:

رشته کوه کرکس از کوههاي مرکزي ايران به شمار ميرود و پهنه اي به وسعت 3400 کيلومترمربع را زير پوشش قرار داده است که در جهت شمال غربي – جنوب شرقي امتداد يافته است .

این کوه در استان اصفهان قرار گرفته‌است و شمال غربی آن شهرستان کاشان و در جنوب شرقی شهرستان نطنز، شرق شهرستان برخوار و میمه و غرب شهرستان اردستان واقع شده‌است و ارتفاع آن از سطح دریا 3910 متر است.

مختصات جغرافيايي کوه کرکس عبارتند از : N : 3 , 27 ' , 21 و E : 51 ,47 ' , 59

رشته کوه کرکس از سنگهاي آذرين متوسط از لحاظ اسيدي يا بازي آذر آواري تشکيل شده است . از نظر زلزله خيزي مناطق جنوبي آن پرزيان و مناطق شمالي آن نيمه زيان به حساب مي آيند.

کوه کرکس حاصل گدازه‌هایی است که از راه شکاف‌های موجود در سطح زمین به بیرون راه یافته‌اند. سطح زیر پوشش کوهستان کرکس در استان اصفهان بالغ بر 300 هزار هکتار است که 98 هزار هکتار آن به عنوان منطقه شکار ممنوع انتخاب و اعلام شده‌است.

قله‌های کوهستان کرکس به علت ارتفاع زیادی که دارند تقریباً در نیمی از سال پوشیده از برف بوده و منبع اصلی چشمه‌های متعددی است که در دامنه‌های این کوهستان جریان دارند.

ميزان بارندگي سالانه آن بين 200 تا 300 ميليمتر است كه اين کوهستان را در شمار مناطق خشک تا نيمه خشک قرار داده است. از كوهستان كركس رودهايي چند كه اغلب خشك رودي بيش نيستند سرچشمه مي گيرد. سرچشمه رودهاي منطقه بیشتر تا اوايل تير ماه خشک ميشوند .

دامنه‌های کرکس به دلیل وجود منابع آب کافی و نیز اعتدال شرایط اقلیمی و رویش انواع گیاهان مرتعی، زینتی و تجاری در ردیف مراتع نسبتا خوب منطقه و کشور است. پوشش گیاهی منطقه بیشتر شامل گیاهان بوته‌ای (انواع گندمیان، درمنه، گون، گیاهان دارویی و …) و درختچه‌هایی است که به صورت پراکنده دیده می‌شود. کوهستان

موقعیت جغرافیایی و شرایط زیستی منطقه کرکس به گونه‌ای است که امکان وجود انواع جانوران وحشی اعم از خزندگان، پرندگان و پستاندارانی نظیر کل و بز، قوچ و میش وحشی، آهو، گراز (خوک وحشی )، گرگ، شغال، روباه، کفتار، گربه وحشی، پلنگ، تشی، پایکا ( نوعی موش صحرایی که در ارتفاعات زیست می‌کند) و غیره در آن وجود دارد.

مسيرهاي صعود کرکس:

مسيرجنوبي: روستاي کشه، متوسط زمان صعود بين 5 تا 7 ساعت (متداول ترین مسیر صعود)
مسيرشرقي: روستاي طامه، متوسط زمان صعود بين 7تا 8 ساعت
مسيرشمال شرقي: روستاي اوره، متوسط زمان صعود 6 ساعت
مسيرشمال غربي: روستاي بيدهند، متوسط زمان صعود 6 ساعت
خطالراس: مسیر چشمه لاعشه از طریق چشمه اصفهانیها
خط الراس: مسیر گله از مسیر طامه

مسير جنوبي(کشه):

اين مسير از طرق رود كه در فاصله 25 كيلومتري نطنز است شروع مي شود طرق رود نيز در جاده نطنز-اصفهان قرار دارد و تا كشه كه آخرين آبادي در مسير است 5 كيلومتر فاصله دارد. از كشه به طرف چشمه اصفهاني ها كه در مجاورت یک مرکز توریستی (مرغداري سابق) است مي رويم و بعد از چشمه در راه مالرو به طرف شمال رفته، تا به چشمه لياسن برسيم كه تا اينجا شيب راه کم است. از مشخصات اين چشمه درختان گردو است، از اينجا به بعد شيب تند مي شود. در مسير بايد از كنار آبشار بگذريم با پشت سر گذاشتن آبشار پناهگاه نمايان مي شود. پناهگاه کرکس در سال 1384 به همت هیئت کوهنوردی استان اصفهان ساخته شده است و تنها پناهگاه موجود در منطقه كركس است. پناهگاه كركس شامل سه اتاق و يك سالن بزرگ مي باشد كه گنجايش دست كم 60 كوهنورد را دارد. اتاق هاي تميز، چشمه در كنار پناهگاه و سرويس بهداشتي از امكانات ديگر پناهگاه كركس مي باشد. پناهگاه بزرگ و زیبای در سال 1384 افتتاح گردیده است. مسئول پناهگاه آقای محمد حوض ماهی، فارغ‌التحصیل رشته تربیت بدنی از دانشگاه اصفهان است که از بعدازظهر چهارشنبه تا جمعه شب در آنجا حضور دارند. برای صعود در روزهای دیگر هفته و استفاده از پناهگاه، باید قبلا با هیئت کوهنوردی استان اصفهان هماهنگی لازم صورت پذیرد. البته جانپناه فلزی و قدیمی کرکس کمی بالاتر از پناهگاه جدید هنوز قابل استفاده است.

بعد از پناهگاه كه چشمه اي روبروي آن دائماً جريان دارد راه مالرو با شيبي تند در كنار شن اسكي ادامه مي يابد تا به آسمان گدار مي رسد و قله نمايان مي شود. راه بازگشت از شن اسكي است متوسط زمان صعود از اين مسير 5 ساعت است.

مسير شرقی(طامه):

این مسیر از نطنز شروع مي شود. كه بايد از جنب هتل سرابان به روستاي طامه در غرب نطنز برويم. اين جاده حدود 4 كيلومتر است از طامه به طرف باغهايي كه در غرب ده به نام دراش هستند مي رويم در اينجا دو دره واقع است يكي پاپول كه در امتداد باغهاي ده قرار دارد و در انتهاي آن آبشار زيبايي وجود دارد و دره ديگر به نام پاكدار كه در جنوب باغها است و مسير از اين دره شروع مي شود كه بايد تا گردنه آن برويم و سپس از كمركش كوه به طرف غرب حركت كنيم. مشخصه صحيح بودن اين مسير تك درخت سپيدار بلند است كه از كنار آن مي گذريم و سپس با گذشتن از دره اي فرعي به دره اي طولاني مي رسيم كه به قله منتهي مي شود اين مسير بسيار زيبا است آب تا يك ساعت مانده به قله جریان دارد به همین دلیل آبشارهاي متعددي در مسير دیده میشود. لازم به ذكر است كه آبهاي دره هاي ديگر نيز به اين دره مي پيوندند كه اين نيز صحيح بودن مسير را نشان مي دهد قسمتهاي آخر اين دره سنگي مي شود كه بايد اين سنگها را دور زد تا به قله رسيد زمان طي شده در اين مسير 6 الي 7 ساعت است.

مسيرشمال شرقی(اوره):

پس از خروج از نطنز به میدانی که تابلوی روستای اوره را دارد میرسم بایستی به سمت کاشان مسیر را ادامه دهیم تا به جاده جدید تاسیس شده که تابلوی امام زاده سلطان گورآباد را دارد برسیم این جاده از بالای روستا اوره میگذرد. تا ده اوره حدود 5 كيلومتر است با خودروهای خود میتوانیم تا امامزاده سلطان گورآباد برویم سپس مسیر را از پایین امامزاده ادامه میدهیم دره اصلی را که همواره جریان آب بیشتری دارد ادامه میدهیم پس از ورود به دره در حدود 30 دقيقه بعد، از كنار آبشار گذشته و در انتها به يك شيب تند شني مي رسيم كه به قله منتهي مي شود. این مسیر نیز یکی مسیرهای زیبای کرکس میباشد و حدود 6 ساعت مدت صعود طول میکشد.

مسير شمال غربی (بيدهند):

براي رسيدن به بيدهند بعد از طي 18 كيلومتر از جاده نطنز-كاشان(جاده قديم) به پل هنجن مي رسيم از اين پل جاده فرعي دو قسمت مي شود كه يكي به ابيانه منتهي مي شود و جاده ديگر پس از گذشتن از روستاي هنجن-چيمه-لوجر به دو راهي بيدهند-فريز هند مي رسد كه جاده سمت چپ به بيدهند منتهي مي شود اين جاده تا روستاي چيمه آسفالت است. در بيدهند امامزاده أي واقع است كه براي شب ماندن مناسب است. از روستا به طرف جنوب مي رويم تا به آخر بيشه ده برسيم. راه صعود از اين محل شروع مي شود كه با طي كردن راه مالرو در كنار آب به دو راهي مي رسيم كه در كنار آغل سنگي ساخته شده است و با ادامه دره سمت چپ و راه مالرو به طرف جنوب و تا سرچشمه آب پيش مي رويم و سپس با صعود از دامنه شرقي دره به طرف جنوب شرقي ادامه مسير مي دهيم تا به صخره بر مي خوريم كه نبايد با آن درگير شد و بايد از كنار آن و باز هم به طرف جنوب شرقي حركت نمائيم تا به قله برسيم. زمان صعود حدود 5 ساعت طول میکشد.

صعود  به رنگ رمضان

اولین صعود شبانه ام به کرکس را هرگز از یاد نخواهم برد. شاید سالها گذشته و بارها و بارها آن را تکرار کرده ام ولی حال و هوای آنروز را هرگز از یاد نخواهم برد و به همین دلیل هم هر سال اواسط ماه مبارک رمضان باز برای اجرای آن لحظه شماری میکنم.

ساعت 16 بعد الظهر روز پنجشنبه 11/4/94 مصادف با 15 رمضان از اصفهان به سمت روستای کشه حرکت میکنیم .

جاده قدیم نطنز جاده ای گرم و بیابانی است و طاقت فرسا ولی زمانی که  به سمت روستای کشه می پیچیم گوئی نسیمی خنک ما را در آغوش خود می پذیرد و هوا به کام مان شیرین می شود.

دیگر از مرغداری سابق خبری نیست و حالا مجتمع رایان با امکانات تفریحی و رفاهی و ویلا کوهپایه کرکس را در اختیار خود گرفته است و باید برای ورود به آن با خودرو دست به جیب شویم .

ساعت 17.30 آماده حرکت شده ایم. نمیدانم هوا خنک است یا در برابر هوای اصفهان که خیلی گرم است ما احساس خنکی داریم ولی در هر صورت راه می افتیم.  باید نیم ساعتی راه رفت تا به درختهای گردو رسید هوا مالامال از سکوتی سر خوش است و در هر قدم لذتی مضاعف را به ما هدیه می کند.

جائی که به درخت گردوها معروف است دشتی بسیار زیبا قرار دارد که چهره بدون برف آن برای ما که زمستان آن را دیده ایم چهره ای کاملاً مغموم و درهم شکسته دارد.

حالا باید قدم در راه پاکوپی گذاشت که در طی سالیان زیادی قدمگاه بسیاری بوده است که به دنیای درونی شان کاملاً وفادار بوده اند.وقتی در راه کوهستان قدم بر می داری دائم مجبوری به اعماق خودت نگاه کنی و خودت را بیابی.

کم کم نور خورشید دره را ترک نموده و همهمه جانداران برای شروع شبی دل انگیز و مهتابی شروع می شود. از درختها تا پناهگاه دوساعتی راه است که البته یک شیب تند در میانه راه نشسته است که کمی نفس های خشکمان را به شماره می اندازد.

چهره پناهگاه با قامتی حبس شده در میان کوهستان رخ می نماید.

کم کم وقت افطار هم فرا می رسد و ما که تشگی هم دارد سر به سرمان می گذارد کنار پناهگاه در انتظار ستارگان به افطار می نشینیم.

لحظات زیبائی است چشمانمان منتظر است که با کوچکترین بهانه ای پر از اشک شود. داخل پناهگاه اما شلوغ است و همهمه عجیبی بیداد میکند.

افطارمان که تمام می شود مهمانی ستارگان شروع می شود .مهمانی این بار از جنس مهمانی خدا در کوهستان که لذت ماندن را در برابر قدم به راه قله گذاشتن بیشتر هویدا می کند.

دوساعتی استراحت می کنیم و با طلوع ماه کامل قدم  به راه قله از مسیر تابستانی می گذاریم. دره ای با شیب زیاد که دو ساعتی ما را در گیر خود می سازد تا به قله برسیم.اما دره ای زیر نور ماه که باشد خستگی تعریف خاصی ندارد.

بعد از یکساعت و نیم به خط الراس می رسیم که همیشه یا نسیم دل انگیزی دارد و یا بادی شور انگیز. سهم مان این بار نسیم است و قله هم مانند میلیونها سال قبل قد برافراشته و به عمر کوتاه آدمیان لبخند می زند. دیری نمی پاید که قله مارا در بر می کشد و منظره اطراف مانند همیشه مبهوت مان می کند.

چند عکس یادگاری می گیریم و رهسپار پناهگاه می شویم. شیب زیاد است و باید آرام حرکت کنیم. نمی دانم چرا همیشه تصویر روزهای برفی دره جلوی چشمانم ظاهر میشود. به پناهگاه که می رسیم شلوغی دوچندان شده و کم کم حاضرین برای خوردن سحری آماده می شوند ماهم کنار پناهگاه زیر انداز کوچکی پهن می کنیم و برای خوردن سحری نقش خود را به خوبی ایفا می کنیم.

هنگام اذان در پناهگاه مانند کارخانه ای است که یک دفعه از کار می ایستد و همهمه  در سکوت و صدای اذان محو می شود.

وقت رفتن است باید قبل از گرم شدن هوا مسیر برگشت تا خودرو را بپیمائیم.

دوساعت دیگر را ادامه می دهیم و با طلوع خورشید به سمت اصفهان حرکت می کنیم.

• قبلی
• بعدی