خورهه

در کنار روستای آبگرم محلات بقایای معبدی است که در طول تاریخ کاربری های مختلفی داشته است و در زمان ما به فصل تخریب رسیده است هرچند مجموعه بقایا و ستونهای خورهه از جمله مهمترین آثار بر جای مانده از دوران باستان ایران زمین است که مورخان از این مجموعه به عنوان، آتشکده، معبد، کاخ و مرکز برگزاری جشنها و مراسم های مذهبی و ملی، عمارت و منزل ییلاقی و گاهی حتی قبرستان یاد کرده اند که در دوره های باستان و دوره اسلامی مورد استفاده بوده است ولی آنچه پیش رو مانده است تنها دو ستون به ار تفاع شش متر و چند سر ستون در کنار آن است.در کاوش های به عمل آمده از این منطقه، آثار متعددی از دوره سلوکیان، اشکانیان، ساسانیان و دوره اسلامی به دست آمده است.

نام خورهه در اوستا به مفهوم محل برآمدن خورشید است و از سویی کلمه خور در این کتاب به مفهوم منطقه ییلاقی است. طبق تحقیقات انجام شده و آثار کشف شده در دشت و ارتفاعات خورهه سابقه سکونت و قدمت منطقه به هزاره دوم قبل از میلاد باز می گردد.

می گویند"لویی واند نبرگ" در کتاب باستان شناسی ایران باستان به نقل از هرتسفلد آورده است: "قابل تذکر است کمی به سمت جنوب در خورهه که سر راه اراک به کاشان است، معبدی است که هنوز دو ستون یونانی در آن پا برجاست." البته پایه این ستون ها مدور ساده و سر ستون ها به سبک و شیوه ایونیک که نوعی دیگر از ستون سازی یونان با افکار و اسلوب محلی است، ساخته شده است.

شکل این ستون ها از پایه ستون به طرف بالا به شکل مخروطه ناقص باریک ساخته شده و سطح مخروط ها حلزونی است.  ضمن اینکه ستونها سنگی و با توجه به وجود معادن سنگ در محلات، جنس آنها از نوع تراورتن است.

 اکثر آثار کشف شده در این منطقه به سال 1355 بازمی گردد و در بین آثار کشف شده، می توان به پیه سوز سفالی، کوزه دسته دار، کوزه کروی، قطعات سنگی تزئینی و شیشه، اشیاء فلزی و اسکلتهای انسان اشاره کرد.

مجموعه باستانی و تاریخی خورهه محلات از آثار باستانی کشور که محلی برای مطالعه باستان شناسان است با شماره ملی 131 در آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

راه های دسترسی به منطقه

 مسیر اول : جاده محلات به آبگرم، سپس خورهه با جاده آسفالته حدود 20 کیلومتر

مسیر دوم : جاده قم به اصفهان، نرسیده به شهر دلیجان و در 70 کیلومتری قم، روستای دودهک سپس به سوی خورهه با حدود 12 کیلومتر.

جاذبه‌های طبیعی

غار شاه بلبل که در کوه‌های بین خورهه و دلیجان واقع شده و غار تاریخی لوراخ گاو از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی روستای خورهه است که در انتهای آن نیز چشمه کم‌آبی جریان دارد.

همچنین چشمه وزوان (چشمه شوره) که در شمال معبد سلوکی این روستا واقع شده و آب آن سنگ ساز و غیر قابل شرب است، در این روستا جریان دارد.

امامزاده هفت ایوان با گنبدی مخروطی شکل که توانسته به لحاظ معماری بسیار مورد توجه قرار گیرد، از جاذبه‌های این روستای دورمانده است

سنگ نوشته منسوب به دوره سلجوقی از دیگر آثار تاریخی روستاست که فاصله چندانی با آثار سلوکی خورهه ندارد. این سنگ نوشته در «نیم ور» در جنوب غربی روستای خورهه از توابع شهرستان محلات در استان مرکزی قرار دارد. مکان اصلی این سنگ نوشته در کنار رودخانه قم‌رود که از کنار این روستا می‌گذرد، است.‌

سوغات و صنایع دستی در خورهه

بهترین سوغات و یادگاری‌هایی که می‌توانید به همراه خود از این روستای زیبا بیاورید، انواع قالی و قالیچه‌های کوچک در طرح‌های روستایی و انواع جوراب‌های پشمی و کرباس بافی است.

از خوراکی و غذاهای بسیار خوشمزه این روستا که شامل نان‌های شاته، فطیر، شیری و آش‌های جو، بی بی سه‌شنبه، دوغ، شیر (ترخینه شیر) و خوراکی‌های آبگوشت، کالجوش، اشکنه، خورشت‌کرفس، خورشت‌کنگر و بامیه، خشکبار، انگور و انواع لبنیات نوش جان کنید.

چاپ شده در روزنامه اصفهان زیبا مورخ 15/11/94

• قبلی
• بعدی